Ontmoetingen met vogels
Het is een ochtend met wolkenflarden en weinig wind als ik voor een afspraak van huis rij naar Hilvarenbeek om te praten over Basiskwaliteit Natuur. Omdat het Nestven op de route ligt heb ik besloten daar vooraf nog even een kijkje te nemen. Het een ideale plek om vanuit de auto met de zon in de rug de vogels in het water te observeren en drie dagen geleden zag ik er kieviten en steltlopers zoals de oeverloper, groenpootruiter en een lepelaar.
Maar daar aangekomen word ik verrast: het is er stil, niets geen vogels, niets beroert het water. Ik besluit dan maar terug te keren naar de verharde weg. Om de auto te keren moet ik nog even doorrijden tot de bosrand. Dan zie ik bovenin een kale boom een roofvogel zitten. Met de kijker zie ik dat het een slechtvalk is. Doodstil zit hij mooi in de zon en draait af en toe zijn kop. Mijn camera ligt op de stoel naast mij en ik breng die in aanslag. Maar verdorie als ik een foto wil schieten, verdwijnt de zon achter het wolkendek. De valk lijkt nog even te blijven zitten. Daarom rij ik nog iets door om nog dichterbij te komen en krijg hem nu goed in beeld. Het is een volwassen exemplaar. Hoewel het licht niet ideaal is maak ik een telefoto om meer details te zien. Dan zie ik dat hij geringd is en dat zijn snavelranden en hals en borst roodachtig kleuren.
Bij het nemen van een volgende foto zie ik vanuit mijn ooghoek in de achteruitkijkspiegel een persoon over de zandweg naderen. Hij heeft een hond bij zich. ‘Verdomd’ denk ik, dadelijk gaat hij op de wieken en denk tegelijkertijd ‘dan pak ik hem in de vlucht’. Met de vogel in de zoeker zie ik dat er niets gebeurt. De valk draait enkel zijn kop om de man met hond met zijn blik te volgen. Dit terwijl zij niet ver onder de boom lopen waarin hij zit. Ik krijg nu ruim de kans dit exemplaar goed te bekijken. De ring kan ik helaas niet aflezen maar zie nu dat het rode op zijn borst en snavel bloed is. Hij moet een flinke prooi hebben geslagen. Alles duidt erop dat ik te maken heb met een roofvogel die zojuist gegeten heeft en een beetje zit uit te buiken.
Mijn nieuwsgierigheid is nog niet bevredigd als ik in de lucht boven de slechtvalk een andere roofvogel zie. Het is een torenvalk. Dan zie ik dat hij plots op de slechtvalk duikt. De laatste schrikt van deze brutale aanval en slaat even zijn vleugels uit maar verlaat zijn plek niet. Ik knip en krijg ze beide op één foto. Het is een intrigerend beeld. Dan moet ik dit tafereel voor gezien houden om op tijd in Hilvarenbeek te zijn.
Als ik thuis de foto’s bekijk en de ochtend weer voor de geest haal begint het me duidelijk te worden wat ik heb gezien. De slechtvalk die waarschijnlijk van het paartje op de Beekse toren is, gebruikt het Nestven als jachtgebied. Niet in de laatste plaats omdat het een rust- en voedselgebied is voor kieviten e.a. steltlopers en ook omdat die vogels voor hem de juiste grootte hebben als prooi. Vermoedelijk heeft hij kort voor mijn verschijning bij het ven zijn prooi geslagen en verorberd. Dat verklaart waarom het ven stil en leeg was. Maar als hij het Nestven vaak bezoekt zal dit zijn effect hebben. Water- en steltlopers zullen het ven gaan mijden. Want het is bekend dat dieren heel bewust zich dáár op houden waar ze zich veilig voelen.
De torenvalk heb ik eerder bij het ven waargenomen. Hij zat ook graag in die dode boom waarin de slechtvalk zat. Kennelijk wist de torenvalk dat hij geen gevaar te duchten had toen hij op de valk stootte want een torenvalk valt ook onder de prooidieren van een slechtvalk. Zou hij gezien of geroken hebben dat de slechtvalk te volgevreten op die tak zat om gevaarlijk te zijn? We weten het niet en dat maakt waarnemingen in de natuur juist zo leuk.