B-team Goirle actief met beschermen van kievit en wulp

Werkgroep werkt met boeren samen om de weidevogels in Goirle te behouden

Wulp, kievit, scholekster, watersnip en grutto behoren tot de weidevogels. Zij maken hun nesten op de grond en als de eieren uitkomen verlaten de jongen meteen het nest om met de ouders op zoek te gaan naar voedsel. Goirle was tot in de jaren 80 van de vorige eeuw een goede plek om deze soorten te kunnen zien. Weidevogels zijn namelijk afhankelijk van het open agrarisch gebied waar de bodem zacht en vochtig is. Deze terreinen waren te vinden in de twee beekdalen aan de oost- en westkant van de gemeente. Ook de heideontginningen zoals die tussen Zandeind en Vijfhuizen in Riel waren vermaard bij de vogelaars uit de regio. Daar en langs de Leijstromen werd elk voorjaar de lucht gevuld met de jodelende roep van de wulp en de jubelende roep van grutto en kievit. Voor wie dit zich nog herinnert doet het pijn die gebieden deze dagen opnieuw te bezoeken.

Intensivering grote boosdoener voor weide- en akkervogels

De intensivering van de landbouw heeft zijn werk gedaan en afgezien van een enkele kievit of scholekster is het nu stil op het platteland. De grutto is verdwenen want de graslanden met enkel raaigras bieden namelijk te weinig voedsel voor de jonge kuikens en de kievit heeft de weide noodgedwongen verruild voor de akker. Het gras groeit door de huidige landbouwmethodes zo snel dat als de kuikens na 28 dagen broeden uit het ei kruipen ze geen kant meer op kunnen en in het gras verstrikt raken.
Toch zien we elk jaar weer in maart en april als de weidevogels weer uit hun overwinteringsgebieden terugkomen dappere pogingen van paartjes kieviten en wulpen om zich op de door hen gekozen akker of weiland te vestigen. Maar we zien ook dat veel van die pogingen mislukken door het simpele feit dat nesten of jongen door de herhaalde grondbewerkingen of maaien geen schijn van kans hebben.

Weidevogelbescherming als laatste redmiddel

Het Biodiversiteitsteam is daarom vorig jaar begonnen met een speciale werkgroep om in overleg met boeren en grondeigenaren de nesten van weidevogels te beschermen. Allereerst worden de nesten via het gedrag van de vogels opgespoord.
Vervolgens worden de nesten gedurende de broedduur van de eieren en tijdens het uitlopen van de jongen zo goed mogelijk gevolgd. De nesten worden gemarkeerd zodat de boer of loonwerker er omheen kan werken. Bij wulpen, die als soort het meest is bedreigd, worden meestal extra maatregelen getroffen om belagers als vos of huiskatten op afstand te houden. De samenwerking met de boeren is hierbij van groot belang om resultaat te boeken. Gelukkig hebben we vorig jaar met een vijftal boeren mogen samenwerken en ook dit jaar zijn weer afspraken hiervoor gemaakt.
Vorige week is het B-team in de Goirlese Weide begonnen en werden de eerste buitelende kieviten en een paartje wulpen waargenomen. Het voorjaar is begonnen en wij kijken uit naar de eerste kuikens die dankzij onze gezamenlijke inzet veilig zullen uitgroeien tot volwassen vogels.

Victor Retel Helmrich